Plac Wolności powstał na początku XIX wieku jako plac targowy, nieco później przyjęła się nazwa Placu Bernardyńskiego. W roku 1899 zbudowana została na środku placu neogotycka wieża ciśnień. Zniszczona w czasie wojny, nie została odbudowana (przestała pełnić swą funkcję dla wodociągów już w 1929). W 2004 roku na miejscu dawnej wieży Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji zbudowało fontannę, z miniaturą dawnej wieży ciśnień.

Od strony północnej przy placu stoi Pałac Parysów i kamienice, od południowej kościół pobernardyński, XX wieczny gmach V liceum (zasłaniający pałac Tarłów), a dalej stary oraz nowy (w stylu zwanym popularnie "betonem lubelskim") gmach biblioteki (już przy ulicy Narutowicza 4).