Stolica Gotów

Masłomęcz leży niecałe 10 km na południe od centrum Hrubieszowa i jest słynną na cały świat „stolicą" gockiej Kotliny Hrubieszowskiej. Goci przybyli do kotliny w okolicy roku 100, a odeszli stąd około 375 roku, prawdopodobnie zmuszeni do ucieczki przed Hunami. Zanim odeszli, skolonizowali większość żyznej Kotliny Hrubieszowskiej. Było ich tu około 10 tysięcy, z tego dwa tysiące zamieszkiwało w Masłomęczu.

Zabudowania osady Gotów zajmowały rozległy teren między szosą Hrubieszowa-Mircze, a ulicą Zieloną w Masłomęczu i Lasem Cichobórskim.

Jedna z gockich chat została pieczołowicie zrekonstruowana i odsłonięta w 2007 roku. Chata, zbudowana z sosnowego drewna i przykryta trzciną, ma wymiary 5 na 10 metrów, dzieli się na część mieszkalną i gospodarczą, wnętrze urządzono kopiami przedmiotów z III-IV w. Poza chatą wojownika-kupca zrekonstruowane zostały też zagroda garncarza oraz półziemianka tkaczki. Ekspozycja czynna jest od maja do października, od wtorku do niedzieli, w godz 10.00 – 18.00.

Więcej: www.wioska-gotow.pl

W masłomęskim skansenie organizowane są też żywe lekcje historii dla grup zorganizowanych (Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.)

Zabytki odkryte w czasie wykopalisk na gockich cmentarzyskach można obejrzeć między innymi w muzeach w Hrubieszowie i w Zamościu. Goci mieli przedziwne i raczej makabryczne zwyczaje pogrzebowe: ciała chowali po pozbawieniu głowy (czasem "dodawali" głowę z innych zwłok) lub ucięte w pasie, czasem grzebali same kończyny. Zagadką jest również prawie zupełny brak grobów mężczyzn.

Przez miejsca najważniejszych wykopalisk (ale też przez inne miejsca, ciekawe krajobrazowo lub przyrodniczo) prowadzi "szlak gocki" Masłomęcz – Kryłów.

Biegnie z Masłomęcza (począwszy od chaty gockiej do cmentarzyska masłomęckiego) przez:

- Mieniany (tu funkcjonowało zaplecze gospodarcze głównej osady Gotów w  Masłomęczu),

- Kosmów (przy ujściu Bukowej do Bugu istniała kolejna osada Gotów. Przez długi czas, z nieznanych dziś przyczyn, osadnictwo gockie nie przekraczało tej niewielkiej rzeczki),

- Krylów. Szlak do Kryłowa biegnie południową częścią Nadbużańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu, na którym znajduje się siedlisko czapli siwej.

Wykopaliska przeprowadzano też poza Masłomęczem i miejscowościami „szlaku gockiego” , zwłaszcza w regionie bezpośrednio przylegającym do Hrubieszowa oraz nad Bugiem, powyżej i poniżej ujścia Huczwy.

Artykuły powiązane