Działy są terenem pogranicza kultur - obszar przez stulecia był zdominowany przez ludność ruską, potem mieszaną; polską, ukraińską, żydowską i niemiecką.

 Sieć osiedleńcza powstała przede wszystkim wzdłuż dolin rzecznych. Choć wód tu niewiele, wywarły jednak znaczny wpływ na ukształtowanie Działów Grabowieckich. Dwie główne rzeki regionu płyną ze wschodu na zachód, do Wieprza: Wolica na południu  i Wojsławka na północ od niej. Obie, choć dziś już uregulowane, tworzą piękne doliny, nad którymi wznoszą się wzgórza (często na wysokość 70-80 metrów), ciągnące się równolegle do dolin. Wolica  wypływa ze źródła w Tuczępach (na północ od Grabowca) na wysokości 253 m n.p.m. Około 4 km na zachód od Grabowca zbiegają się trzy strugi (Wolica, Kalinówka     i potok z Czartorii) i od tego momentu Wolica potężnieje. Na zboczach doliny Wolicy bije aż 165 czynnych źródeł - niektóre z nich mają właściwości lecznicze – stąd też swego czasu planowane było zbudowanie pod Wojsławicami uzdrowiska.

Na dolnej Wojsławce, tuż przy ujściu do Wieprza, powstał piękny zalew w Tuligłowach - akwen użytkowany przez wędkarzy. Dla turystów chcących popływać oddano niedawno do użytku zalew Horodysko, na prawym (czyli północnym) dopływie Wojsławki. Leży on między Bończą a Rakołupami.

Wzdłuż północnej granicy Działów Grabowieckich płynie Siennica, na której w miejscowości Siennica Różana utworzono zespół stawów, a w 2000 roku również 17 hektarowy zalew.

 Przez Działy Grabowieckie przechodzą trzy oznakowane szlaki turystyczne: Zielony prowadzi ze Starego Zamościa przez Skierbieszów, Łaziska do Kornelówki. Żółty szlak "Ariański" prowadzi z Pagórów Chełmskich (Pawłów, Marysin, Krynice, Krupa) do Krasnegostawu, a stąd przez przez Surhów, Wiszenki do Skierbieszowa. Szlak niebieski, noszący imię Tadeusza Kościuszki, prowadzi z Krasnegostawu przez Topolę, Orłów Murowany, Surhów, Kraśniczyn, Bończę, rezerwat "Głęboka Dolina", Olszankę, Wojsławice, Uchanie, a dalej, już poza Działami Grabowieckimi, do Strzeleckiego Parku Krajobrazowego.

Przez Działy Grabowieckie, a dokładniej ich północno - zachodnim skrajem prowadzi też Wschodni Szlak Rowerowy Green Velo.         

 Większa, zachodnia część Działów Grabowieckich została została uznana za bardziej wartościową pod względem przyrodniczym i objęta ochroną w ramach Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego. Wiele ciekawych terenów znalazło się poza jego granicami - przede wszystkim rejon gmin Grabowiec i Trzeszczany na południu, oraz Wojsławice i Uchanie na północy.