Plac Wolności powstał na początku XIX wieku jako plac targowy, nieco później przyjęła się nazwa Placu Bernardyńskiego. W roku 1899 zbudowana została na środku placu neogotycka wieża ciśnień. Zniszczona w czasie wojny, nie została odbudowana (przestała pełnić swą funkcję dla wodociągów już w 1929). W 2004 roku na miejscu dawnej wieży Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji zbudowało fontannę, z miniaturą dawnej wieży ciśnień.

Od strony północnej przy placu stoi Pałac Parysów i kamienice, od południowej kościół pobernardyński, XX wieczny gmach V liceum (zasłaniający pałac Tarłów), a dalej stary oraz nowy (w stylu zwanym popularnie "betonem lubelskim") gmach biblioteki (już przy ulicy Narutowicza 4).

Kościół pobernardyński pod wezwaniem Nawrócenia św. Pawła w Lublinie znajduje się między ulicami Bernardyńską (na przeciw dawnego kościoła Bernardynek), Dolną Panny Marii i Placem Wolności. Murowaną świątynię wzniesiono w końcu XV wieku, a na początku następnego - klasztor.

Około 200 metrów dalej stoi Kościół Misjonarzy na Żmigrodzie – znajduje się on przy ul. Prymasa Wyszyńskiego 6, poniżej pałacu biskupiego. Właściwie jest to kościół pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego, wzniesiony w początkach XVIII wieku, w stylu późnobarokowym. Wyposażenie kościoła również pochodzi z XVIII wieku. Jest on otoczony wielokrotnie rozbudowywanymi budynkami klasztoru misjonarzy. Dawny klasztor mieści dziś Metropolitalne Seminarium Duchowne.

Przy ulicy Wyszyńskiego, prowadzącej od podnóża Katedry w dół, w stronę przeprawy na Bystrzycy stoi pałac biskupi. Wyraźnie poniżej katery, pałac jest oddzielony od jej ogromnego gmachu uliczką Podwale. Pierwotnie był to pałac Łańcuchowskich – obecnie jest to właściwie zespół dwóch budynków. W jednym rzeczywiście rezyduje biskup lubelski, w drugim ma siedzibę Kuria Metropolitarna. Budynki pochodzą z XVIII wieku, ale były przebudowywane. Co ciekawe - wśród właścicieli pałacu była loża masońska, dopiero potem budynek nabył Kościół. Jednym z mieszkańców pałacu (1946-48)  był biskup Stefan Wyszyński, późniejszy prymas Polski. Stąd dzisiejsza nazwa ulicy przy której stoi pałac.

Po przeciwnej stronie placu Katedralnego, ok 100 metrów od frontonu Katedry, po drugiej stronie ulicy Królewskiej (pod nr 9) stoi Kościół św. Piotra Apostoła. Dawniej kościół bernardynek, obecnie - jezuitów. Zbudowany został, razem z klasztorem, w stylu lubelskiego renesansu w połowie XVII wieku, po pożarze w 1768 odbudowany w stylu barokowym. Prezbiterium kościoła było zwrócone na wschód, a fasada - w stronę traktu zamojskiego (dzisiejsza ulica Bernardyńska), naprzeciw kościoła Bernardynów. Później fasada została zasłonięta kamienicami, a po wytyczeniu ulicy Kordy (dzisiejsza Królewska) okazało się, że kościół "stoi tyłem" do głównej ulicy. Po kasacji zakonu bernardynek w 1864 roku świątynię przejęli Jezuici.

Archikatedra Lubelska

Archikatedra pod wezwaniem świętych Jana Chrzciciela i Jana Ewangelisty to największy kościół Lublina. Świątynia zbudowana została tuż za ówczesnymi murami miejskimi w latach 1586-1604, w momencie rozpoczęcia budowy był to pierwszy kościół barokowy w Polsce. Budynek zaprojektowali architekci jezuiccy: Giovannii Maria Barnardoni i Giuseppe Brizio. Kościół jest jednonawowy, w typie bazyliki (co oznacza, że nawa jest wyższa od szeregu kaplic przynawowych).

Lublin to stolica województwa, liczące 350 tysięcy mieszkańców miasto, największe i najważniejsze w gospodarce, nauce (do niedawna jedyne miasto w Polsce z dwoma uniwersytetami) i kulturze regionu. Większość osób przyjezdnych zauważa niepowtarzalną atmosferę miasta - zapewne jest to wynik „młodości” miejscowości (bardzo wielu studentów) i jego "kresowości" (Lublin jest największym miastem wschodniej Polski). Jest też najciekawszym ośrodkiem turystycznym województwa.

Stare Miasto w Lublinie to średniowieczne miasto (prawa miejskie zostały przyznane w 1317 roku) otoczone murami w drugiej połowie XIV wieku. Dziś przebieg murów i granice starego miasta wyznaczają ulice: Królewska, Lubartowska, Kowalska i Podwale.

Wiele jest w Polsce miast starszych, ale z tak piękną i zachowaną w niezmienionym stanie starówką - najwyżej kilka. Poza kilkoma imponującymi budowlami jak kościoły i wieże, mamy tu do czynienia z mnóstwem zabytkowych kamienic. Ponadto zachowany został też układ ulic i placów - tym bardziej urokliwy, że nieregularny (bo dostosowany do pagórkowatego ukształtowania powierzchni).

Wzgórze Zamkowe połączone zostało ze Wzgórzem Staromiejskim sztucznym nasypem i mostem, po którym prowadzi ul. Zamkowa. Pagór jest doskonałym punktem widokowym, zwłaszcza na starówkę i położone po przeciwnej stronie zamku wzniesienie o nietypowej nazwie Czwartek.

Wzgórze Zamkowe, niegdyś "porośnięte" stawianymi byle jak domkami, jest dziś oczyszczone i prezentuje doskonale zamek na szczycie. Budynek ten jest drugim, po Bramie Krakowskiej, architektonicznym symbolem Lublina. Główny korpus zamku, z charakterystycznym frontem, to niestety XIX wieczny budynek więzienia, choć trzeba przyznać, że wygląda dość "zamczyście".

Donżon to najstarszy murowany obiekt na lubelskim zamku, wzniesiony w drugiej połowie XIII wieku (zamek, a raczej gród, zbudowany został prawie na pewno w XII wieku). Donżon to wysoka na 25 metrów, czterokondygnacyjna (obecnie dolna kondygnacja to poziom piwniczny) wieża obronno-mieszkalna. 

Jej mury w dolnej części zbudowane są z kamienia i tam mają nawet ponad trzy metry grubości, a w górnej części są zbudowane z cegły. Wieża jest dość przysadzista, jej średnica wynosi 15 metrów. Wewnątrz na każdym poziomie ma jedno pomieszczenie, do każdego z nich prowadzą spiralne schody. Budynek wzniesiony został w stylu romańskim, zachowało się m. in. typowe dla tego stylu dwudzielne okno.