Huczwa

Druga po Bugu rzeka regionu hrubieszowskiego, Huczwa, wypływa w rejonie miejscowości Justynówka z podnóża Białej Góry (318 m.n.p; wzgórze leżące już na Roztoczu, choć czasem zaliczane do Grzędy Sokalskiej). Rzeka płynie najpierw na wschód (jak prawie wszystkie rzeki Grzędy), po czym w rejonie Podlodowa i Zimna (na południe od Łaszczowa) skręca na północ. Kilkanaście kilometrów przed Hrubieszowem wykonuje szeroki, łagodny łuk i poniżej Hrubieszowa płynie prosto na wschód, do Bugu. Rzeka prawie na całej długości płynie powoli, płaską, podmokłą, porośniętą łąkami doliną. Rzeka jest w dużym stopniu uregulowana - jedynie w dolnym biegu wojenne zniszczenia młynów spowodowały wtórne  „zdziczenie” rzeki i jej głębokie, kilkumetrowe wcięcie. Huczwa wpada do Bugu w miejscowości Gródek koło Hrubieszowa, tuż przed ujściem przepływając koło grodziska. Rzeka od źródeł do ujścia liczy około 80 kilometrów, powierzchnia dorzecza prawie 1400 km, a spadek wynosi 1,92 promille. Średni przepływ wody w dolnej Huczwie wynosi 4 metry sześcienne w ciągu sekundy.

Najciekawszy odcinek Huczwy to okolice Łaszczowa. Stawy w Łaszczowie i sąsiednich Nadolcach, liczące w sumie około stu hektarów, są ostoją fauny wodno-błotnej.

Kilka kilometrów dalej z biegiem rzeki, na prawym zboczu jej doliny, leży rezerwat Skarpa Dobużańska. To rezerwat stepowy o powierzchni 5 ha, który chroni zbiorowiska roślin kserotermicznych. Występuje tu (i jedynie    w kilku innych miejscach na Lubelszczyźnie) żmijowiec czerwony. Żyją tu także susły perełkowane oraz tchórze stepowe.

Kolejne kilometry dalej Huczwa mija Tyszowce (tutaj z Grzędy Sokalskiej wypływa na Kotlinę Hrubieszowską), a po następnych kilku przepływa obok grodziska Czermno, gdzie tuż nad  samą wodą zbudowano drewnianą wieżę widokową.

Jeszcze dalej z biegiem rzeki, około  10 km poniżej Tyszowiec (w połowie drogi Tyszowce- Werbkowice), koło Wronowic leży jeziorko Humiczna, które charakteryzuje się występowaniem rzadkich i chronionych gatunków fauny (grążel żółty, grzybień północny i żabiściek pływający).

Na rzece są organizowane spływy kajakowe. Ma ona wystarczającą do tego szerokość i głębokość od rejonu Łaszczowa.

Rzeka odegrała poważną rolę w historii najnowszej. Właśnie wspomniany odcinek rzeki poniżej Łaszczowa był pod koniec okupacji niemieckiej linią frontu polsko-ukraińskiego. Na szerokiej, zabagnionej dolinie partyzantom AK i BCh udało się powstrzymać ludobójczą ofensywę UPA.

Artykuły powiązane