Polesie Chełmskie to liczący blisko 2 tys. km kw. obszar przejściowy między Polesiem właściwym, Wyżyną Lubelską i Wyżyną Wołyńską. Niesamowitym zabytkiem, "marką" regionu, są Podziemia Kredowe w Chełmie. Polesie Chełmskie prawie zupełnie pokrywa się z obszarem powiatu Chełm, zwłaszcza odkąd (1 stycznia 2006 r.) do powiatu włączono gminę Rejowiec (z powiatu krasnostawskiego). Jedynie dwóch południowych gmin powiatu: Leśniowic i Wojsławic - nie należy zaliczać do Polesia Chełmskiego, jako że leżą one prawie w całości na terenie Działów Grabowieckich.
Najciekawszą atrakcją miasta Chełm są podziemia kredowe - zabytek wyjątkowy w skali Europy. Podziemia są efektem pracy pokoleń mieszczan chełmskich, którzy wydobywali kredę wprost ze swoich piwnic, drążąc w ten sposób długie korytarze które z czasem utworzyły podziemny labirynt. Wydobycie i sprzedaż kredy było ważnym elementem gospodarki Chełma już od czasów średniowiecza i trwało do XIX wieku. Na początku XX wieku zostało zakazane z powodu groźby zawalenia się podziemnych korytarzy.
Głównym ośrodkiem Polesia Chełmskiego jest położony przy drodze z Warszawy do Kijowa Chełm. To trzecie (do niedawna drugie) co do wielkości województwa Lubelskiego, ponad 60-tysięczne miasto, a więc skupiające połowę ludności powiatu. Niegdyś niewielkie (liczące 30 tys. w okresie międzywojennym), za to wielonarodowościowe. Uroczo położone wśród Pagórów Chełmskich, u stóp jednego z nich - Góry Chełmskiej. Do tego położenia nawiązuje nawet sama nazwa - starosłowiańskie "cholm" – oznacza właśnie pagór, wzgórze.
Srebrzyszcze to licząca niecałe 900 mieszkańców wieś położona na wschód od Chełma, tuż za granicą administracyjną miasta, przy drodze i linii kolejowej do Dorohuska i na Ukrainę.
Wzmianki o niej sięgają roku 1405, gdy była znana pod nieco inną nazwą (Serebryszcze) i stanowiła dobra rodu Serebryskich. W XVII wieku stał tu otoczony fosą dwór obronny, należący do rodziny i zmieniający właścicieli przez kolejne lata. Zdarzało się, że oprócz funkcji obronnych, pełnił też rolę posagu. We wrześniu 1939 roku majątek został zajety przez czerwonoarmistów, którzy obrabowali jego mieszkańców i podburzali miejscową ludność do przeprowadzenia na nich linczu.
Ziemię Krasnostawską rozdziela na dwie części dolina Wieprza, nad którym leży stolica - Krasnystaw. Po zachodniej stronie leży Wyniosłość Giełczewska, a jej druga część, wschodnia, wraz z doliną Żółkiewki jest częścią Ziemi Krasnostawskiej.
Najciekawsza część doliny Żółkiewki (i wschodniej części Wyniosłości Giełczewskiej) to jej dolny fragment, leżący najbliżej Krasnegostawu. Atrakcją dla turystów są tu zwłaszcza dwie miejscowości: Niemienice i Białka.
Wojsławice to miasteczko (nie posiadające jednak praw miejskich) położone przy trasie Krasnystaw – Hrubieszów, w połowie odległości między tymi miastami. Wojsławice leżące na wschód od Skierbieszowskiego Parku Krajobrazowego oraz mniej więcej w centrum Działów Grabowieckich są chyba najważniejszym z miasteczek tego regionu.
Bunkier w Gościeradowie to element umocnień zbudowanych w 1940 roku. Po wspólnej napaści na Polskę w 1939 Niemcy hitlerowskie i Związek Radziecki, mimo iż pozostawały sojusznikami, szykowały się do wojny. W ramach przygotowań na ewentualną inwazję drugiej strony, sowieci zbudowali linię Mołotowa (jej bunkry można do dziś oglądać na południowo-wschodnich krańcach Lubelszczyzny) a Niemcy zbudowali na Lubelszczyźnie umocnienia przed przeprawami przez Wisłę*
Jak łatwo się domyśleć, główną puławską atrakcją turystyczną wartą zwiedzenia jest zespół pałacowo-parkowy książąt Czartoryskich. Klasycystyczny pałac wzniesiony w latach 1785-1810 na miejscu wcześniejszego, barokowego budynku to centralny obiekt wielkiego zespołu. Sam pałac można zwiedzać jedynie częściowo (jego centralną cześć) od 2005 roku. Wśród dobrze zachowanych wnętrz są barokowa sień (pozostała po pierwotnym budynku) oraz sale: kamienna, gotycka, rycerska, balowa i kolumnowa. Pałac Czartoryskich jest siedzibą Instytutu Uprawy, Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowego Instytutu Badawczego. Natomiast od niedawna na parterze pałacu funkcjonuje Muzeum Czartoryskich.
ODDZIAŁ MUZEUM NADWIŚLAŃSKIEGO W KAZIMIERZU DOLNYM
Obok zamku stoi przeniesiony tu z Moniak koło Urzędowa XVIII- wieczny, drewniany dwór, w którym urządzona jest stała wystawa wnętrz (oraz pokoje gościnne).
24-123 Janowiec, ul. Lubelska 20
Tel./ fax (81) 8815228
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.muzeumnadwislanskie.pl