Pojezierze łęczyńsko włodawskie (19)

W południowo-wschodniej części Polesia Lubelskiego, na południe od Włodawy leżą tereny o wysokich walorach rekreacyjnych. Znajduje się tu grupa jezior: Białe, Czarne, Glinki i Święte, z których najpopularniejsze jest Białe, zwane czasem Okuninką od położonej tu wsi. Powstało w niej szerokie zaplecze handlowo-usługowe z najbogatszą na całym pojezierzu ofertą noclegową i wczasową.

Orchówek to licząca tysiąc mieszkańców miejscowość tuż pod Włodawą. Niegdyś osobne miasto, swego czasu (za PRL) przyłączone do Włodawy, obecnie osobna wioska pięknie położona nad doliną Bugu (a centrum tuż nad urwistym brzegiem starorzecza). Za czasów Gierka zbudowano za wsią, w rejonie stacji kolejowej, wielkie zakłady garbarskie, dziś już zamknięte. Miejscowi utracili miejsca pracy, ale turyści zyskali - nie rosną tu już sterty odpadów produkcyjnych.

Sobibór to wieś nad Bugiem, mieszcząca się na południe od Włodawy, w pobliżu Sobiborskiego Parku Krajobrazowego. 

Cztery kilometry od tej miejscowości, przy stacji kolejowej (linia pasażerska Chełm - Włodawa czynna jest w sezonie wakacyjnym) Sobibór znajduje się miejsce po obozie zagłady. W tej leśniej osadzie przy stacji w 1942 roku Niemcy uruchomili obóz przeznaczony do przemysłowego mordowania Żydów (był to jeden z trzech specjalnie zbudowanych takich obozów, pierwszy zbudowali w Bełżcu). Obóz zbudowany w pięknych, sosnowych lasach, miał pozorować „normalny” obóz pracy, tak, by przywożeni tu ludzie do końca nie zorientowali sie co ich czeka. Pomagali w tym więzieni tu Żydzi. Masowa eksterminacja rozpoczęła się w maju 1942 roku. Mordowano tu najpierw Żydów z Lubelszczyzny i Galicji, potem głównie z zagranicy.

Tuż za południowymi brzegami jeziora Białego koło Włodawy, rozciąga się na południe, aż po okolice Woli Uhruskiej, Sobiborski Park Krajobrazowy. Od wschodu przylega do doliny Bugu, od zachodu graniczy z szosą Włodawa – Chełm.

Park obejmuje najcenniejsze partie Lasów Sobiborskich z wieloma torfowiskami i kilkoma zarastającymi jeziorami. Są tu łosie, bobry, wydry, spośród rzadko spotykanych zwierzą żyją tu bardzo nieliczne wilki i orły bieliki. Żyje tu kilkaset żółwi błotnych - największa populacja tych gadów w Europie! Z mniej sympatycznych gadów licznie występuje tu żmija zygzakowata.

Łęczna to 20-tysięczne miasto na zachodnim skraju Polesia, siedziba powiatu. Kiedyś było to małe, senne miasteczko liczące (po wojnie) 3 tysiące mieszkańców,. Za PRL-u zostało mianowane stolicą lubelskiego zagłebia węglowego, a od 1999 jest stolicą powiatu i jednym z dwóch głównych miast pojezierza. Łęczna jest pięknie położona na wysokim, prawym brzegu Wieprza, przy ujciu Świnki, która również tworzy głeboką dolinę.

Miasto lokowane na prawie magdeburskim w 1467 roku rozwijało się szybko dzięki korzystemu położeniu na szlaku do Rusi i wkrótce zasłynęlo z urządzanych tu jarmarków. Ściągali na nie kupcy, hodowcy i rzemieślnicy z wielu krajów, a miasto bogaciło sie i rozbudowywało. Zbudowano wtedy m.in. kościół i bożnicę. Załozono też wtedy drugi rynek na potrzeby ludzi handlujących bydłem.