Pojezierze Łęczyńskie to główny obszar turystyczny wojewódzwa lubelskiego dla amatorów kapieli i plażowania. Położony jest w południowo-zachodniej części Polesia Lubelskiego, najdogodniejszą bazą wypadową będzie więc Łęczna.

Sosnowica, dziś wieś i siedziba gminy, była niegdyś miastem. Stanowiła przez stulecia centrum dóbr możnego rodu Sosnowskich herbu Nałęcz. Rozwój miasteczka przyśpieszył w czasach Stanisława Augusta Poniatowskiego, kiedy to właściciel Sosnowicy, Józef Sosnowski, doszedł do wielkich zaszczytów dzięki poparciu króla.

Z tym okresem wiąże się romantyczna historia z życia Tadeusza Kościuszki. Pojawił się on w Sosnowicy za swoich młodych lat, w 1775 roku i zatrudnił się jako nauczyciel francuskiego i rysunku córek Sosnowskiego. Między nim, a uczennicą, Ludwiką, zakwitło uczucie - ale romans został przerwany przej ojca dziewczyny, który nie chciał oddać magnackiej córki "jakiemuś szlachetce". Kościuszko za zgodą Ludwiki zorganizował wtedy jej "porwanie" - jednak nieudane. Dziewczynę odebrano, Kościuszko ranny, zrozpaczony i upokorzony wyjechał z kraju, a wkrótce także z Europy.

Urszulin położony przy szosie Łęczna-Włodawa, to stolica gminy i dobra baza wypadowa do wycieczek po Parku. Jest tu pałac dyrekcji PPN.

Polesie Chełmskie to liczący blisko 2 tys. km kw. obszar przejściowy między Polesiem właściwym, Wyżyną Lubelską i Wyżyną Wołyńską. Niesamowitym zabytkiem, "marką" regionu, są Podziemia Kredowe w Chełmie. Polesie Chełmskie prawie zupełnie pokrywa się z obszarem powiatu Chełm, zwłaszcza odkąd (1 stycznia 2006 r.) do powiatu włączono gminę Rejowiec (z powiatu krasnostawskiego). Jedynie dwóch południowych gmin powiatu: Leśniowic i Wojsławic -  nie należy zaliczać do Polesia Chełmskiego, jako że leżą one prawie w całości na terenie Działów Grabowieckich.

Wschodnia część Polesia Chełmskiego, między Pagórami Chełmskimi i Działami Grabowieckimi a Bugiem, to Obniżenie Dubienki. Najciekawsze miejsca Obniżenia znajdują się w pobliżu Bugu.

Północny kraniec Obniżenia sięga prawie okolicy Uhruska, letniskowej wsi, gdzie Pagóry Chełmskie schodzą prawie do samej doliny rzeki, tworząc piekne krajobrazy. Jadąc szosą równoległą do Bugu, na południe, po 8 kilometrach trafimy do otoczonej łąkami miejscowści Hniszów. W pozostałościach podworskiego parku stoi pomnikowy, 700 letni Dąb Bolko, o 9-metrowym obwodzie pnia  i wysokości 28 metrów. To najpotężniejszy dąb na Lubelszczyźnie.

Głównym ośrodkiem Polesia Chełmskiego jest położony przy drodze z Warszawy do Kijowa Chełm. To trzecie (do niedawna drugie) co do wielkości województwa Lubelskiego, ponad 60-tysięczne miasto,      a więc skupiające połowę ludności powiatu. Niegdyś niewielkie (liczące 30 tys. w okresie międzywojennym), za to wielonarodowościowe. Uroczo położone wśród Pagórów Chełmskich, u stóp jednego z nich - Góry Chełmskiej. Do tego położenia nawiązuje nawet sama nazwa - starosłowiańskie "cholm" – oznacza właśnie pagór, wzgórze.

Największe zgrupowanie ciekawych zabytków regionu to oczywiście Chełm, ale sporo zabytków znajdziemy też w terenie.

Kamienna wieża w Stołpiu, stojąca dziś tuż obok szosy z Chełma do Lublina (około 10 km od centrum Chełma) pochodzi jeszcze ze średniowiecza. Stoi ona na sztucznym, usypanym pagórku obok małego stawu zasilanego ze źródełka (z którego woda była uważana za leczniczą).

Jest to najstarszy budynek we wschodniej Polsce. Przez długie lata podawano czas budowy wieży na X wiek, ale, co może się wydać nieco dziwne, w miarę upływu czasu zabytek coraz bardziej młodniał. Ostatnie badania dendrologiczne przesunęły czas budowy na wiek XII, a moment częściowego zniszczenia wieży na koniec XIII wieku. Jej przeznaczenie (mieszkalne? sakralne? obronne?) do dziś nie zostało w pełni wyjaśnione.

Góra Katedralna ,wraz z wieloma swoimi zabytkami, mieści się w samym centrum Chełma. Obok katedry znajduje się niewielkie i płaskie, sztucznie usypane wzgórze o wysokości 7 do 17 metrów i powierzchni 40 na 60 metrów. To tzw. Wysoka Górka - pagórek skrywający relikty średniowiecznej rezydencji Daniela Romanowicza.

Na północnych przedmieściach Chełma, na podmokłych terenach dawnej wsi Bieławin, można obejrzeć resztki średniowiecznej wieży.

Do dziś nie ma pewności, kiedy i przez kogo została zbudowana wieża. Najwcześniejsza z możliwych to budowa wieży przez księcia Halicko-Włodzimierskiego Daniela Romanowicza, który w latach 30. i 40.  XII wieku zbudował monumentalną rezydęcję na Wysokiej Górce w Chełmie, a możliwe, że także wieżę w Stołpiu.

Historycy częściej przypisują ufundowanie bieławińskiej wieży księciu Jerzemu I, który władał  Księstwem Halicko-Włodzimierskim w latach 1301 – 1308. Niektórzy przesuwają czas budowy wieży na późniejszy okres – miałby ją zbudować dopiero Kazimierz Wielki.